تابلوهای برق صنعتی، قلب تپنده سیستم‌های توزیع و کنترل الکتریکی در صنایع هستند. تولید آن‌ها شامل طراحی دقیق، مونتاژ قطعاتی چون کلیدها، رله‌ها و سیم‌کشی، و تست‌های سختگیرانه برای اطمینان از عملکرد ایمن و قابل اعتماد است. از آنجاییکه تابلو برق سه فاز نقش حیاتی در حفاظت از دستگاه‌ها و تضمین تداوم فرآیندهای تولیدی دارند، در ادامه این مقاله بیشتر به نحوه تولید و معرفی اجزای آن می‌پردازیم.
نحوه تولید تابلو برق برای کاربردهای مختلف
تابلو برق‌ها دارای انواع مختلفی مانند تابلو ستاره مثلث، تابلو برق کارگاهی ، تابلو برق صنعتی و… هستند. این تابلوها به عنوان یکی از ابزارهای حیاتی در سیستم‌های الکتریکی به حساب می‌آیند که وظیفه کنترل و توزیع انرژی الکتریکی را بر عهده دارند. فرآیند تولید تابلو برق شامل مراحل زیر است:
بیشتر بخوانید» همانطور که گفته شد تابلو برق ها دارای انواع مختلفی بوده که هرکدام به فراخور قطعات استفاده شده، کاربردهای متفاوتی نیز دارند. یکی از انواع کاربردی آن‌ها، تابلو برق‌های فرمان هستند که برای تجهیزاتی نظیر آسانسور مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال در صورتی که تمایل دارید از قیمت تابلو فرمان اطلاع پیدا کرده و همینطور دیگر کاربردهای آن بیشتر آشنا شوید، روی لینک داده شده کلیک کنید.
- طراحی: ابتدا نیازهای مشخص مشتری و کاربرد مورد نظر بررسی شده و طراحی مناسب طبق استانداردهای ملی و بین‌المللی انجام می‌شود. این طراحی شامل نقشه‌های الکتریکی، ابعاد فیزیکی و انتخاب تجهیزات می‌باشد.
- انتخاب مواد: مواد و تجهیزات لازم مانند کلیدها، فیوزها، رله‌ها و مانیتورها انتخاب می‌شوند. این انتخاب تحت تأثیر ولتاژ، جریان و نوع کاربرد (صنعتی، کشاورزی، ساختمانی و غیره) قرار می‌گیرد.
- ساخت تابلو: بر اساس طراحی انجام شده، تابلو از قطعات مختلف سازه‌ای و الکتریکی ساخته می‌شود. این مرحله شامل مونتاژ اجزا، کابل‌کشی و نصب تجهیزات الکتریکی است.
- آزمایش و تست: پس از ساخت، تابلو تحت آزمایش‌های مختلف قرار می‌گیرد تا از عملکرد صحیح و ایمنی آن اطمینان حاصل شود.
- تحویل و نصب: در نهایت، تابلو برق به موقعیت نصب شده و توسط تکنسین‌های مجرب اساسی‌های لازم برای راه‌اندازی و بهره‌برداری آن انجام می‌گیرد.
اصلی ترین استانداردهای ساخت تابلو برق کدامند؟
استانداردهای اصلی ساخت تابلو برق شامل موارد زیر هستند:
- IEC 61439: استاندارد بین‌المللی برای سیستم‌های تابلو برق کم ولتاژ، شامل طراحی، ساخت و آزمایش.
- ANSI/NFPA 70 (NEC): استاندارد کد الکتریکی ملی آمریکا که الزامات ایمنی را مشخص می‌کند.
- ISO 9001: استاندارد مدیریت کیفیت که بر بهبود فرآیندها و رضایت مشتری تأکید دارد.
- DIN 43880: استاندارد آلمانی برای تابلوهای برق، شامل الزامات طراحی و ساخت.
- ISIRI 3084: استاندارد ملی ایران برای تابلوهای برق، مشابه IEC.
این استانداردها اطمینان از ایمنی، کارایی و کیفیت تابلو برق‌ها را فراهم می‌کنند.
درباره تجهیزات و قطعات تابلو برق بیشتر بدانید
تجهیزات و قطعات تابلو برق شامل مجموعه‌ای از اجزاء الکتریکی و مکانیکی هستند که برای کنترل و توزیع انرژی الکتریکی طراحی شده‌اند. اجزای اصلی تابلو برق به شرح زیر هستند:
- کلیدها و قطع‌کننده‌ها: این اجزاء برای قطع و وصل جریان برق به کار می‌روند. کلیدهای اتوماتیک (MCBs) و قطع‌کننده‌های جریان خطای زد (RCCB) از مهم‌ترین انواع این تجهیزات هستند.
- فیوزها: فیوزها به عنوان ابزاری برای جلوگیری از عبور جریان بیش از حد طراحی می‌شوند. آن‌ها در صورت بروز اضافه بار یا اتصال کوتاه، مدار را قطع می‌کنند.
- رله‌ها: رله‌ها برای کنترل و حفاظت از سیستم‌های الکتریکی به کار می‌روند. آن‌ها می‌توانند به‌عنوان سوئیچ‌های اتوماتیک عمل کرده و در شرایط خاص، مانند اضافه بار یا نقص عملکرد، مدار را قطع کنند.
- ترمینال‌ها و جعبه‌های اتصالات: این اجزاء برای اتصال و تقسیم کابل‌ها استفاده می‌شوند. آن‌ها امنیت خوبی را برای اتصالات فراهم می‌کنند.
- کابل‌ها: کابل‌ها وظیفه انتقال برق را بر عهده دارند و باید با توجه به ظرفیت و نوع کاربرد انتخاب شوند.
- پانل‌های دیجیتال و آنالوگ: این تجهیزات برای نمایش وضعیت عملیات تابلو برق و پارامترهای الکتریکی مانند ولتاژ، جریان و توان به کار می‌روند.
- دستگاه‌های اندازه‌گیری: شامل آمپرمتر، ولت‌متر و وات‌متر می‌باشند که به نظارت و کنترل حالت‌های کاری تابلو کمک می‌کنند.
- سیستم‌های خنک‌کننده: در تابلوهای برق بزرگ و صنعتی، سیستم‌های تهویه یا خنک‌کننده برای کنترل دما و جلوگیری از overheating ضروری هستند.
ترکیب این تجهیزات به طراحی و عملکرد بهینه تابلو برق کمک می‌کند و از ایمنی و کارایی سیستم‌های الکتریکی اطمینان حاصل می‌کند.
برای نصب تابلو برق چه نکاتی را باید رعایت کنید؟
نصب تابلو برق یکی از مراحل حیاتی در راه‌اندازی سیستم‌های الکتریکی است که نیازمند رعایت نکات فنی و ایمنی خاصی است. در ادامه به مهم‌ترین نکات نصب تابلو برق اشاره می‌شود:
بررسی محل نصب تابلو برق
انتخاب محل مناسب: تابلو برق باید در مکانی خشک، خنک و دور از مواد قابل اشتعال نصب شود. همچنین باید از دسترسی آسان برای نگهداری و تعمیرات برخوردار باشد.
ارتفاع نصب: تابلو برق باید در ارتفاع مناسب قرار گیرد تا دسترسی به آن آسان باشد و با سایر تجهیزات تداخل نکند.
رعایت نکات ایمنی زمان نصب تابلو برق
نظام‌نامه ایمنی: حتماً بایستی از رعایت نظام‌نامه‌های ایمنی و الکتریکی پیروی شود. کارکنان باید از لوازم ایمنی همچون دستکش و عینک محافظ استفاده کنند.
محافظت در برابر رطوبت: تابلوها باید در برابر رطوبت و گرد و غبار محافظت شوند. در مکان‌های مرطوب، استفاده از تابلوهای ضدآب و ضدغبار الزامی است.
نصب صحیح اجزای تابلو برق
کابل‌کشی: کابل‌ها باید به طور صحیح و بدون آسیب دیدگی نصب شوند. از کابل‌های با اندازه‌ی مناسب و با کیفیت بالا استفاده کنید.
اتصالات: اتصالات باید محکم و به درستی انجام شوند. استفاده از ترمینال‌های استاندارد و مناسب برای اتصالات ضروری است.
بررسی سیستم‌های حفاظتی تابلو برق
فیوزها و رله‌ها: اطمینان حاصل کنید که فیوزها و رله‌ها به درستی نصب شده‌اند و در صورت بروز مشکل، می‌توانند به سرعت عمل کنند.
آزمایش و تست تابلو برق بعداز نصب
تست عملکرد: قبل از راه‌اندازی نهایی، تابلو باید تست‌های عملکردی انجام شده و از صحت عملکرد آن مطمئن شوید.
ثبت نتایج تست: تمامی نتایج تست‌ها باید مستند شوند تا در آینده قابل دستیابی و بررسی باشند.
برچسب‌گذاری روی قطعات مختلف
برچسب‌گذاری واضح: تمامی ورودی‌ها، خروجی‌ها و ارتباطات باید به‌خوبی برچسب‌گذاری شوند تا در زمان مراجعه و تعمیرات، کاربران به راحتی بتوانند آن‌ها را شناسایی کنند.
تنظیم سیستم تهویه در تابلو برق
سیستم تهویه: اطمینان حاصل شود که تابلو برق دارای سیستم تهویه مناسب بوده و دما در حد مطلوب حفظ شده است تا از overheating جلوگیری شود.
مستندسازی برای انجام تعمیرات تابلو برق
مدارک فنی: تمامی مدارک و مستندات مربوط به نصب، از جمله نقشه‌ها و دستورالعمل‌ها، باید تهیه و نگهداری شوند تا در آینده به راحتی قابل دسترسی باشند.
کلام پایانی
تولید تابلوهای برق صنعتی شامل طراحی دقیق، انتخاب مواد باکیفیت، مونتاژ اجزا مانند کلیدها، فیوزها و رله‌ها، و انجام تست‌های عملکردی است. تجهیزات تابلو برق شامل سیستم‌های حفاظتی، دستگاه‌های اندازه‌گیری و کابل‌کشی‌های استاندارد می‌باشد که به ایمنی و کارایی سیستم‌های الکتریکی کمک می‌کند.
